มีผลการผลการวิจัยพบว่าเด็กในยุคเจนเนอเรชันอัลฟ่าที่เกิดมากับโลกยุคดิจิทัล มีแนวโน้มการใช้สื่อดิจิทัลเพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ (ข้อมูลจากงานสื่อสารองค์กร กองบริหารงานทั่วไป สำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล)

การใช้สื่อดิจิทัลในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้จำเป็นต้องเลือกสื่อดิจิทัล และแอปพลิเคชันต่าง ๆ ที่ช่วยให้เด็กสามารถค้นคว้า สร้างโอกาส และต้องส่งเสริมให้พวกเขามีทางเลือกในการสร้างจินตนาการ และแก้ปัญหาได้ด้วยตนเอง

เด็กเจนเนอเรชันอัลฟ่ากับการเรียนในยุคที่สื่อดิจิทัลกำลังมาแรง

เด็กในวัย 3-6 ปี เป็นช่วงสำคัญที่ร่างกาย และสมองกำลังเจริญเติบโต เด็กวัยนี้จำเป็นต้องเรียนรู้จากการใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 การเคลื่อนไหว การเล่น การได้ลงมือทำ ได้มีโอกาสคิด และอยู่ร่วมกับผู้อื่น ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นพื้นฐานการใช้ชีวิตที่สำคัญของเด็ก ๆ แต่เด็กเจเนอเรชันอัลฟ่าที่เกิดมากับโลกยุคดิจิทัลที่คุ้นเคยกับการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Literacy Skills) เป็นอย่างดี คงปฏิเสธไม่ได้ว่าสิ่งเหล่านี้กลายเป็นส่วนหนึ่งของพวกเขาไปแล้ว แล้วครูปฐมวัยล่ะจะรับมือกับการสอนที่ต้องจับมัดสื่อดิจิทัลรวมเข้ากับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของเด็ก ๆ ให้ตอบโจทย์การสอนของเด็กในยุคนี้ และไม่ให้เสียการเรียนรู้ตามธรรมชาติของพวกเขาได้อย่างไร บทความนี้มีคำตอบครับ

เลือกสื่อดิจิทัลแบบไหนให้เหมาะสมกับเด็กปฐมวัย

The National Association for the Education of Young Children และ Fred Rogers Center for Early Leaning and Children’s Media at Saint Vincent College (NAEYC & the Fred Rogers Center, 2012) ยืนยันว่า การใช้สื่อดิจิทัลกับเด็ก 3 ปีจนกระทั่งถึง 8 ปี จะช่วยส่งเสริมพัฒนาการของเด็กในเรื่องความคิด สติปัญญา และอารมณ์ แต่ทั้งนี้ต้องตั้งอยู่บนเงื่อนไขว่าจะต้องใช้อย่างถูกวิธีตามความเหมาะสม และความสามารถของครูปฐมวัยในการใช้สื่อดิจิทัล ซึ่งต้องคำนึงถึง วิธีการเลือกเครื่องมือ และแอปพลิเคชันต่าง ๆ ที่ช่วยให้เด็กสามารถค้นคว้า สร้างโอกาส และต้องส่งเสริมให้พวกเขามีทางเลือกในการสร้างจินตนาการ และแก้ปัญหาได้ด้วยตนเอง ซึ่งนำมาสรุปให้เห็นเป็นแนวทางการเลือกสื่อดิจิทัลมาใช้กับเด็กปฐมวัย ด้วยแนวคิดของการ “ใช้” ที่เหมาะสมด้วย...

1. ใช้ ให้เหมาะกับวัย

2. ใช้ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้

3. ใช้ เสริมสื่อหลัก

4. ใช้ เท่าที่จำเป็น

5. ใช้ วิธีกำหนดเวลา

6. ใช้ อย่างปลอดภัย

7. ใช้ ร่วมกับเด็ก

4 ข้อท่องในใจ ครูปฐมวัยจำเป็นต้องมี ก่อนที่จะให้เด็กใช้สื่อดิจิทัล

1. การนำเทคโนโลยีมาใช้กับเด็กปฐมวัยต้องสอดคล้องกับพัฒนาการของเด็ก สิ่งสำคัญ คือ ครูต้องเลือกใช้สื่อดิจิทัลที่เหมาะสม เพื่อช่วยพัฒนาการทั้งด้านสติปัญญา และทางสังคมควบคู่กันไป

2. ครูต้องกำหนดวัตถุประสงค์ของการนำมาใช้ที่ชัดเจน คือ ให้เป็นเหมือนเครื่องมือที่สนับสนุนการเรียนรู้ มากกว่านำมาใช้เป็นสื่อหลักในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้กับเด็กปฐมวัย

3. ควรเลือกสื่อดิจิทัลที่มีเนื้อหาเหมาะสมตามวัยของเด็ก และควรใช้สื่อให้เด็กมีปฏิสัมพันธ์ร่วมกันในขณะทำกิจกรรมในห้องเรียน

4. ครูต้องปรับตัวให้เป็น ผู้อำนวยการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ (Facilitator) นอกจากนั้นครูต้องใช้ประโยชน์จากสื่อดิจิทัล เพื่อประเมินพัฒนาการเด็ก และพัฒนาการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ของตัวเอง

“สื่อดิจิทัลจะส่งเสริม หรือจะบั่นทอนการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย” ขึ้นอยู่กับผู้ใหญ่อย่างเรา

เด็กปฐมวัยในยุคดิจิทัล (Digital Native) นอกจากต้องเรียนรู้ทักษะพื้นฐาน และพัฒนาการด้านต่าง ๆ อย่างสมวัยแล้ว ยังต้องเรียนรู้ผ่านสื่อดิจิทัลควบคู่กันไป สิ่งสำคัญ คือ ก่อนที่เด็กจะรู้จักกับสื่อดิจิทัล ควรส่งเสริมให้เด็กมีทักษะทางสังคมที่ดีก่อน ให้พวกเขาได้เรียนรู้การอยู่ร่วมกับผู้อื่น ได้มีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง รวมถึงสอนให้เด็กเข้าใจอารมณ์ ความรู้สึกของตนเอง และผู้อื่น รู้จักควบคุมอารมณ์ อดทนรอคอยได้ เพราะสิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐานสำคัญเพื่อให้เด็ก ๆ มีทักษะชีวิตพร้อมใช้ในอนาคตได้

ขอบคุณข้อมูลจาก

• https://www.dailytech.in.th/
• ดร.สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน
• งานสื่อสารองค์กร กองบริหารงานทั่วไป สำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล